fermat'ın, arithmetica kitabını okurken aklına gelip bir sayfanın köşesine yazmış olduğu basit bir eşitliktir. gerekli şartları taşıyan böyle bir eşitliğin sağlanamayacağının ispatının oraya sığmayacak kadar uzun olduğunu da not düşmüştür. belki fermat ispatı bulduğunu sanmıştır ve belki çok umursamadığı için dönüp de bakmamıştır ama fermat'ın ölümünden sonra matematikçiler onun cümlesini okuyup "acaba nasıl isbat etmiş, kitabın o köşesine sığmamıştır fakat bir sayfadan da uzun sürmeyecektir herhalde" diye kafa yormuşlar ve hırs yapmışladır. i̇spat edenler için ödül falan da konmuştur, onu isbat etmek matematikçiler için bir kızıl elma veya bir şöhret kapısı olmuştur. 358 yıl sonra andrew wiles 7 yıllık uğraş sonucu 100 sayfada bu basit eşitliğin sağlanamayacağını isbat etmiştir.
çeşitli roman ve filmlere konu olan teorem. mesela "ateşle oynayan kız" kitabının ana karakterinin bu teoremin isbatıyla saplantılı olduğu yazar wikilerde. ayrıca (bkz:bla bla kız şeklindeki başlıklar).
n>2; x,y ve z de sıfırdan farklı tamsayılar olmak üzere
x^n + y^n = z^n eşitliğinin çözüm kümesi boş kümedir.
şeklindeki hipotez, 21 senedir de teorem.
matematik dünyasının gauss'dan sonraki en baba elemanı euler bunu ispatlamak için uzun zaman uğraşmış sonra da "hacılar bu ne iğrenç, ne pis bir teoremmiş, iğrendim yeminle lanet olsun" demiş, sonra da ulan benim bu sümüklü fermat'tan ne eksiğim var ben de bir hipotez bulayım millet uğraşsın dursun demiş. sonra da literaturde euler conjecture diye bilinen hipotezi ortaya atmış. buna göre;
herhangi bir sayının n.nci kuvveti n-1 adet sayının n.nci kuvvetlerinin toplamı şeklinde yazılamaz.
yani fermat teoremine göre nasıl
a^4 = b^4 + c^4 ün tamsayılarda belirtilen koşullarda çözümü yoktur. aynı şekilde a^5 = b^5 + c^5 + d^5 in de çözümü katiyen yoktur diye iddia etmiş.
ama kader ağlarını örer ve 1988 de euler'in uyduruk teoreminin yanlış olduğu ispatlanır, euler şok.
x^n + y^n = z^n eşitliğinin çözüm kümesi boş kümedir.
şeklindeki hipotez, 21 senedir de teorem.
matematik dünyasının gauss'dan sonraki en baba elemanı euler bunu ispatlamak için uzun zaman uğraşmış sonra da "hacılar bu ne iğrenç, ne pis bir teoremmiş, iğrendim yeminle lanet olsun" demiş, sonra da ulan benim bu sümüklü fermat'tan ne eksiğim var ben de bir hipotez bulayım millet uğraşsın dursun demiş. sonra da literaturde euler conjecture diye bilinen hipotezi ortaya atmış. buna göre;
herhangi bir sayının n.nci kuvveti n-1 adet sayının n.nci kuvvetlerinin toplamı şeklinde yazılamaz.
yani fermat teoremine göre nasıl
a^4 = b^4 + c^4 ün tamsayılarda belirtilen koşullarda çözümü yoktur. aynı şekilde a^5 = b^5 + c^5 + d^5 in de çözümü katiyen yoktur diye iddia etmiş.
ama kader ağlarını örer ve 1988 de euler'in uyduruk teoreminin yanlış olduğu ispatlanır, euler şok.
(bkz:la habitación de fermat) (bkz:fermat's room)
