anamnez – dertli sözlük
muayene öncesinde sorulan sorular. hastanın kimliği, hastalığın hikayesi, allerji, kullandığı ilaçlar vs. bazı hastalıkların tanısı sadece anamnez ile konulabilir. bazen bayağı sabır gerektirebilir. (doktor, hastanın kaç gündür öksürüğü olduğunu öğrenmeye çalışıyor)-kaç gün önce başladı?-çok oluyor, öldürüyor bu öksürük beni. -anladım, kaç gündür öksürüyorsun?-bayağı oldu, bir ara ilaç almıştım, o iyi geldi, sonra ilacı kesince gene başladı. -tamam işte, ne kadar zaman önce öksürmeye başladın? -bir soğuk algınlığı geçirmiştim, ondan sonra başladı bu öksürük.-bir gün mü, üç gün mü, on gün mü, otuz gün mü, kaç gün?-on gün filan oluyor.
hasta hikayesi de diyebiliriz. doktorların bu hikayeyi dinlemek şöyle dursun 3 ten fazla soru sorduğunu da görmedim.
edit:
hadi edebiyatı kötü diyelim sayısal zeka ile doktor olmuş. peki görsel zeka nerede doktor bey...

40 lı yaşlarında kadın hasta el kemiğindeki tümör nedeniyle ameliyat oluyor. bilekten kemik parçası alınıp parmağa koyulacak. artık tıptaki ismi nedir bilinmez. lokal anestesi uygulanan hasta doktorları dinliyor. kemiğin içinden cımbızla tümör temizlenirken hasta hem acıyı hissediyor hem doktorların acı konuşmalarını. asistan prof hocasına birşey gösteriyor dikkatle. prof o kemiğin içindeki hikayeyi okuyamıyor. türkiye'deki kadınların % bilmem kaçında var bu durum deyip hem kemiğin üstünü hem olayın üstünü kapatıyor. araştırma hastanesinde araştırma ruhu masada kalıyor. aradan yıllar geçiyor. kadının yürümesine mani olacak derecede kemikleri acıyor. bel fıtığı teşhisi koyuluyor. ne de olsa türkiyede % bilmem kaç insan hastanelerde fıtık oluyor. daha sonra kadın doktorlara hikayesini anlatıyor. gece nefes alamamasını ciğerlerine kramp girdiğini, (futbol maçı sırasında aniden kalp krizi geçirip ölen futbolcuların ani kalsiyum yetmezliğinden öldüğünü bildiği için, malum kasların çalışması için kalsiyuma ihtiyaç var) bu gibi kaslara giren krampların kendisinde de bir kalsiyum yetmezliğine işaret edebilme ihtimali, yedi çocuk annesi olduğu için kemik erimesi olma ihtimalini vs vs. doktor bunları dinledikten sonra (ki önceki ameliyat macerası ve doktor diyaloğu da aktarılıyor) böyle bir durumun olabilmesi için yani bu belirtilerin olabilmesi için sizde çok ileri derecede kemik erimesi olması gerekir gibi bir dahiyane teşhisle hala inanmaması ve yapılan tetkikler sonucu 50 yaşına gelmeyen kadının kemik yaşının 90 çıkması...başka hasta hikayelerinde görüşmek üzere...kadın yaşıyor ama genelde yaşarlar zaten...sorum şu; asistan o kemik ameliyatında neyi görmüş olabilir? :)
iletişim'in her şeyin esaslarından biri olduğunu gösteren şey.hastaya insana dile yabancı doktor, hastayı kendi bilgi düzeyinde zannedip değişik değişik sorularla sıkabiliyor.sonra da vay efendim işimiz zor. :)sık öksürük için gittiğim hastanede doktor beni uzun uzun dinleyip, boğazıma bakıp ''alkol ve sigaradan uzak dur'' demişti.üstelik babam yanımdaydı.neyse ki adam oğluna güveniyor.
asistan, o kemik ameliyatında, kemikte anatomik bir varyasyon ( ufak değişiklikler, sonuçta işlevi etkilemez ) görmüştür muhtemelen. bu varyasyonlar ülkeden ülkeye ( ırktan dolayı ) değişiklik gösterebilir. kayıtları tutulabilir, zaten bilinen bir veri ise tutulmasına gerek de yoktur. her hastaya her test yapılmaz. ortalama 60 yaşında ortaya çıkan barsak kanseri için, 30 yaşında test yapılmaz. bu, dünyanın her yerinde böyledir. doktor, yaşa göre, hastanın sahip olduğu riske, hastalık geçmişine, tedavi imkanına vs gibi birçok etkeni gözönünde bulundurarak test ister. eğer hastalığın etkin bir tedavisi mevcut değilse, bazen o hastalık için test bile yapılmayabilir. her testi yaptırmaması, seçici olması onu kötü doktor yapmaz, fakültede de öğretilen budur zaten. istisnalar her daim vardır. tıbbın hastalık beklemediği kimsede, yaşta, durumda, hastalık ortaya çıkabilir. bu, gerekirse hastalık ve tanı kriterlerini gözden geçirmeye sebep olabilir, ama şu an eldeki en işler sistem budur. vesselam...
her ne kadar iletişimsizlikten dolayı en zoru gibi görünen kısım olsa da bu aşamada tam ve eksiksiz bilgi alınmazsa yapılacak işlemler uygun olmayacaktır. bir hastalığın tedavisinde ki en temel kısımdır. veri toplamadan hastaya tedavi uygulamaya kalkılırsa hasta sağlamken hasta olur. mesela bilgi alırken sağ kol yerine sol kol yazarsanız tedavi olması gereken kolu değil de sağlam kolu tedavi etmeye çalışırsınız ve hastanın şikayetleri bitmez. hatta bazen yanlış kolun ameliyat edilmesine bile neden olabilir bir insanın hayatını mahvedebilirsiniz (ki böyle hikayeler böyle hatalar gerçek hayatta karşımıza çıkıyor). bu yüzden bir tedavi sürecinin en temel ve en doğru yapılması gereken ilk ve en önemli aşamasıdır.