elbette kabuk muhafaza etmek için gereklidir ama muhafaza edilecek içerik olmadan kabuk yalnızca yüktür.
zahiri olmayan her şey muhakkak bozulmaya meyillidir. onun için mesela ibadetlerin belli şeklî kurallara riayet edilerek yapılması gerekir. tabi usul ve kalıp özün yerine geçerse mana yitirilmiş olur.
şekilcilikten kasıt, kılık kıyafet mi? dış görünüş mü? yoksa ibadetleri belli bir şekil ve kalıpta yapmak mı? dış görünüş yönünden bir şekilcilikse maksat niyet mevzusu giriyor.aynı şeyi yapan iki kişiden biri, niyetine göre sevap diğeri günah kazanır. allah teâlâ, sizin şeklinize, malınıza bakmaz; kalplerinize, amellerinizi ne niyetle yaptığınıza bakar.) [i̇bni mace]
ibadetteki şekilcilikse namazı belli şekillerde ve vakitlerde kılmak, dua ve tesbihleri belli sayıda okumak, haccı belli şekillerde yapmak, kâbe etrafında dönmek, kurban kesmek gibi dinî kurallar ise, dinimiz bu ve benzeri şekiller örüntüsüne sahip ve onlar olmadan eksiktir.
ibadetteki şekilcilikse namazı belli şekillerde ve vakitlerde kılmak, dua ve tesbihleri belli sayıda okumak, haccı belli şekillerde yapmak, kâbe etrafında dönmek, kurban kesmek gibi dinî kurallar ise, dinimiz bu ve benzeri şekiller örüntüsüne sahip ve onlar olmadan eksiktir.
ezeli hikmet: "madde olmadan mana tecelli etmez." sirac-ı münir gibi... yani şeklin zarureti... i̇nsan için belki en zor mesele muvazenedir. bu noktada bazen "iyi niyetli" sapmaları vs. hoş karşılamak, belki sadece nasihat etmek gerekir. bir de şeklin dış yüzden temsil boyutunu gözardı etmemek lazım. hele asrımızda akıl göz ile mahdud iken...
