aristoteles'i bize aktaran, i̇mam gazali'ye yönelik sert eleştirileriyle sadece i̇slam dünyasında değil tüm avrupa'da da bilinen, i̇slam'ı akılcı şekilde yorumlayan filozof, kadı, doktor, matematikçi ve daha fazlası. endülüs emevi devletinde yaşamıştır. fatih sultan mehmet döneminde egemen ulemanın i̇mam gazali'nin fikirlerini i̇bn rüşd'e üstün tutmasıyla birlikte ünü azalmış ve osmanlı'nın da düşünsel, bilimsel ve teknolojik gelişimi sekteye uğramıştır. gazali'nin şekilci ve itaate dayalı felsefesinden ayrık bir sistematiği olan i̇bn rüşd, aristoteles'in bir insanın inayet-i rabb ile külli akla ne kadar yaklaşabileceğinin bir göstergesi olduğunu söyler.
ona göre akılla elde edilen bilgiyle, vahiy yoluyla elde edilen bilgi asla birbirine ters değildir; aksine uyum halindedir...(*)
(bkz:burhani tevil)
bugün ki history of islamic philosophy finalinde hocanın 5 soru verip 3 ünde adından söz ettiği endülüs meşai ekolünün son büyük temsilcisi.(bkz:averroes)
hukuğun, felsefenin, hikmetin, ilmin azizlerinden; islamın belli konularda medar-ı iftiharı, belli konularda ise niyetinde hayrlı fakat amelde nakıs kalmış bir mücahidi. imam gazali k.s. ile ve sair ulema ile devirlerin tefavütü ve mürur-u zamandan dolayı ittifak edememiş. hem her iki ulema kendi zamanında, medar-ı ihtilaf olan mevzuat tasrih olmamış, ammenin beyanı pek cari bir zaman olmasından birbirlerini bilememişler. islam kütüphanesinden bir eser-i muhteşemdir kendisi. rahmetullahi aleyh.
