nuri demirağ – dertli sözlük
daha 1932 yılında i̇stanbul için üzerinden demir yolu geçen bir boğaz köprüsü projesi hazırlatan,ülkenin ilk uçak fabrikasını yapan ve ilk yerli uçakları üreten,türkiyenin demiryollarına çok büyük katkı sağlayan bir insan.ama nuri demirağ gibi vatansever bir insanın siyasi amaçlar yüzünden ülkeyi küçük olsun benim olsun zihniyetiyle yöneten ismet inönü ve bağzı kimseler tarafından engellenmesi gerçekten çok üzücü.i̇nsanın aklına hani nerede devletçi ekonomik politika sorusu geliyor.devletçilik atatürk ilkesi değilmiydi?
(bkz:devletçilik)
az tanınan değerli bir isim, yaptığı bir çok girişim bir şekilde engellenmiş veyahut o dönemin meclisinde kabul görmemiştir. üzücüdür bu olanlar. iğne dahi yapamadığımız lafları dolanıyorken yarım asır önce uçak fabrikası yapmış bir isim.
yaptıklarını ve yapmak istediklerini bütün herkesin okuyup anlaması gerektiğine inandığım cumhuriyet ilk döneminin en büyük girişimcisi ve vatanseveri. demir yollarının ihalesini alıp şehirlerimizi demir yollarıyla birbirine bağladığından dolayı demirağ soyismi bizzat atatürk tarafından kendisine verilmiştir. avrupayla hemen hemen aynı zamanda aynı teknolojide bir yolcu uçağı üretmiştir.
(bkz:nu.d-38)
1931 yılında i̇stanbul boğazı’na köprü inşası projesini başlatmıştır.1945 yılında türkiye’nin ilk muhalefet partisi olan millî kalkınma partisi’ni kurmuştur.1936 yılında uçak fabrikasına kurma girişimine başlamıştır. o yıllarda ordunun uçak ihtiyacı halktan ve zengin iş adamlarından toplanan bağışlarla karşılanmaktaydı. kendisinden uçak satın almak için başlatılan bir bağış kampanyasına katılması istendiğinde “benden bu millet için bir şey istiyorsanız, en mükemmelini istemelisiniz. madem ki bir millet tayyaresiz yaşayamaz, öyleyse bu yaşama vasıtasını başkalarının lütfundan beklememeliyiz. ben bu uçakların fabrikasını yapmaya talibim” sözleriyle karşılık vermiştir.

1936’da ilk tek motorlu uçak üretmiş ve nu.d-36 adını vermiştir. 1938’de nu.d-38 adlı çift motorlu altı kişilik yolcu uçağı yapmıştır. nud-38, 1944 yılında dünya havacılığı yolcu uçakları a sınıfına alınmıştır.

thk’nın siparişi olan ve son olarak i̇stanbul’dan eskişehir’e uçan uçakların teslimi için eskişehir’de bir kez daha test uçuşu yapılması talep edilmiştir. selahattin reşit alan, 1938’de nu.d-36 uçağıyla iniş yaparken, çevredeki hayvanlar hava alanına girmesin diye pistte açılan hendeği görmez ve hendeğe düşer. reşit alan bu kazada vefat eder. bu kazadan sonra thk siparişi iptal eder. nuri demirağ, mahkemeye verdiği thk ile yıllar süren bir mahkeme sürecine girer. mahkeme thk lehine sonuçlanır.

i̇spanya, i̇ran ve irak’tan alınan siparişler engellendi; elde kalan uçaklar hurdacıya satıldı.nuri demirağ’ın davayı kaybettikten sonra hükümet üyeleri ve cumhurbaşkanı i̇smet i̇nönü’ye mektuplar yazarak yanlışlığın düzeltilmesi için yaptığı girişimler başarısız oldu; fabrika tekrar açılamamıştır.

kaynak: https://www.haberturk.com/nuri-demirag-kimdir-nuri-demirag-in-hayat-hikayesi-2290582







görüldüğü üzere uçak yapmada ne kadar başarılı olunsa da bir şekilde içimizdeki hainler tarafından engellenmeye çalışılmış. fakat ne olursa olsun yapılan çalışmalar hiçbir zaman boşa gitmemektedir.bugün başarıları engellemeye çalışan insanları değil(adlarını bile bilmemekteyiz.), çok sıkıntı çeken fakat çalışmaktan asla vazgeçmeyen farklı yollar arayan insanları konuşmaktayız ve bilmekteyiz.