cami, medrese, imarethane gibi müesseseleri kapsayan kültürel yapı.
camii ile birlikte hamam, medrese, mektep, imaret, türbe, kütüphane, aşevi, darüşşifa, kervansaray, çarşı, tekke, zaviye binalarından oluşan yapılar topluluğu. (*)
külliye bir yapılar topluluğuydu. kompleks bir yapı diyebiliriz. içerisinde en önemli unsur medrese ve talebelerin kalacağı yerinde bulunduğu bölümdür. buna bitişik bir çarşı ve kompleksin merkezinde de bir cami vardı. vakıfların aşevleri ve darüşşifalar da bu komplekste yer alırdı. ayrıca tekke ve zaviyeler gibi sivil yapılar da yine bu komplekste yer alırdı. bir şehir düşündüğümüz zaman mimar, bir cami ve etrafında çarşı-pazar, tekke, medrese, aşevi ve darüşşifa inşa etmiş ve bunların hepsine de külliye adı verilmiştir. görüldüğü gibi halkın ihtiyaçları için inşa edilmiş yapıların tek merkezde toplanması sonucu bu yapılar bütününe verilen isimdir. örnek verecek olursak, sultanahmet külliyesi.
yani külliye görüldüğü gibi ne ülke yönetim merkezi, ne bir askeri tesis, ne bir şehir yönetim merkezidir. külliye halkın ihtiyaçları doğrultusunda inşa edilmiş yapıların topluca ismidir. haliyle külliye kavramını doğru kullanmak gerekli.
