ilim – dertli sözlük
bazen alt kümeleriyle zatına tanım yapılarak zatı iltibas edilir. esasen bir 'şey' e dair bilinebilecek 'şey' lerin yekununa ilim demek zatını daha ziyade ifade eder.alt kümeleriyle birleşince de farklı manalar kendisine atfedilir çoğu zaman. halbuki ilim sadece bilinebilen kısımdır, yapılabilen kısım, hissedilebilen kısım, yakîn edilebilen kısım vb. -değildir-. amma başka bir şey ile anılması artık onu tabi yapar. (*)mesela ilm-i iman dediğinde manası genişler, içine çook şeyler dahil olur. ilim sadece bilmek, ilm-i iman ise bilmek, yapmak, hissetmek, terakki etmek, kamil olmak, yakîn kesbetmek, amil olmak, yapabilmek, mücahede kabiliyeti kazanmak ve daha çook sayısız manayı ihtiva eder. ezcümle, yalnız kullanılırsa sadece "birşeyin bilinecek kısmı, ya da sadece bilmektir", beraberse beraber olduğuna tabi olur çok manaya gelir.iş bu yüzden zararlı ilimler de gayet ziyadedir.
iki çeşidi vardır:
1-ilim(allah'a nisbet edilen,sübuti sıfatlardan biri)
sözlükte ilim"bir şeyin hakikat ve mahiyetini kavrayıp idrak etmek"demektir.ilahi bir sıfat olarak "allah'ın gerek duyular alemine gerekse duyu ötesine ait bütün nesne ve olayları bilmesi" diye tanımlanabilir.
2-ilim(islam kültüründe ilahi ve beşeri bilgi yanında bilim içinde kullanılan kapsamlı bir terim)
sözlükte "bilmek" anlamına gelen ilim genellikle "bilgi" ve "bilim" karşılığında kullanılır.klasik sözlüklerde "bir şeyi gerçek yönüyle kavramak, gerçekle örtüşen kesin inanç(itikad), bir nesnenin şeklinin zihinde oluşması,nesneyi olduğu gibi bilmek,nesnedeki gizliliğin ortadan kalkması,tümel ve tikellerin kavranmasını sağlayan bir sıfat" gibi değişik şekillerde tarif edilmiştir.
kaynak: tdv islâm ansiklopedisi
-----iktibas-----ilim bir hazinedir; anahtarı sormaktır. allah size rahmet etsin, sorun; çünkü sormakla dört kimse mükafat alır: soran, cevap veren, dinleyen ve onları seven.-----iktibas-----