mefkure

ülkü, gaye.

seneler sonra ilave:

esasında ne ülkü ne de gaye tam olarak mefkure değil.
mefkure, fikir kökünden türemiş.
ülkü (il kökünden, ilmek vs) daha ziyade bağlılık ile ilgili bir kavram. gaye ise netice ile ilgili bir kavram.
mefkure'nin tam karşılığı idea'dır. (bkz:ideoloji)
öztürkçede ise en yakın karşılığı ülkü fakat tam manası değil.

mefkureci ahlakında hiçbir hasis nefs kaygısına yer yoktur. viran olası hanede evlad-ü iyal var mazereti şarkın tefessüh devirlerinde kör ve kaba nefislerin kendilerini korumak için başvurduğu aşağılık bir hileden ibarettir.
mefkure ahlakına, ya cemiyetle beraber ferdi hanenin kurtulması yahut içindeki evlat ve iyalle birlikte viran olması vardır...-n.f.k

ideal.

insanlar yüzyıllar boyunca birçok mefkure ortaya koymuş, bunların peşinden koşmuş, yaşamını bu mefkurelerle anlamlandırmıştır. bunun için savaşlar vermiştir. belki de insanoğlunu gerçekten anlamlandıran bu mefkurelerdir.

varlığın özü, hayatın gayesi müslüman için allah'a kulluktur. ama islam, bir hayat nizamı, bir dünya görüşü, bir medeniyet tasavvuru, bir siyasi sistem öngördüğü için müslüman bu sistemi, hayatına uygulamakla mükelleftir. müslümanın mefkuresi, bu ideale ulaşmaktır. yapılması gereken, bu ideale ulaşmak için ne yapılabileceğini düşünmektir. bu sistemi dünyaya uygulamak, bu sistemi kurumsallaştırarak realize etmek, bir müslümanın mefkuresidir.