caiz midir – dertli sözlük
zahirde hassasiyet sorusu gibi görünse de esasında 'işin esasını' gölgede bırakan, dini gerçekliği olmayan, kronik konuların tartışıldığı, çıkmazlarla dolu bir yere sürükleyen, soranı dövülesi bir soru.
he elbette tedavülden kalksın demiyoruz. mümkün de değil zaten.

fakat bakınız, aralarında değerli isimlerin de cevaplar verdiği sorulara:

https://www.youtube.com/results?search_query=caiz+midir&page=2

- saç ektirmek caiz midir?
- kedi beslemek caiz midir?
- kardan adam yapmak caiz midir?
- organ bağışı caiz midir?
- doğum günü kutlamak caiz midir?
- kefir ve boza içmek caiz midir?

bu sorular o kadar detaylandırılmış ki, bir dönem mesela ulema 'çay içmek caiz midir'i tartışmış. çay bir süre yasaklanmış. cidden.

hayattaki her meseleye caiz midir sorusu ile yaklaşırsanız hem hayatı hem dini zorlaştırır, çekilmez kılarsınız.

hani bizden önceki ümmetlerin küfre sürüklenmelerinin sebeplerinden biri de çok soru sormaları imiş ya.
işte her meselede caiz midir'i sormak da bunlardan biridir.
bu çerçevede maide suresi 101. ve 102. ayetler okunabilir.
bir takım insanların suistimal ettiği soru.-hocam oruçluyken sakız çiğnemek orucu bozar mı?sorusu mesela. suistimal etmeye dair bir örnek. bunun en temel sebebi, ilahiyatçıların fazla medyatik olması ve lüzumsuz her soruya cevap vererek medyatik olma çabaları. eğer ilahiyatçılar medyatik olmayıp ciddi konular üzerinde çalışsa, böyle suistimal edecek insanlar da buna zemin bulamayacaktır.
sorun caiz midir diye soranda değil, caiz midir diye soranın durumunu kontrol etmeden cevap verendedir.çünkü hoca caiz midir diye soran adama bakar, eğer caiz değil cevabı verdiğinde adam onu uygulayamayacaksa o cevabı vermek yerine, ona o caiz olmayan işi yaptıran temel sebeplerin def'ine çalışır ondan sonra söyler..çünkü zaten uygulayamayacak adama bir de onun caiz olmadığını söylersen bu defa bile bile günah işlediğinden şeriata çatma ihtimali var..tebliğ muhatabın makamına göre olmalı, umumi tebliğler icmali, hususi tebliğ ve fetvalar tafsilli olur.