dile ait belgeleri dilsel ve tarihsel açıdan inceleyen ilim dalı.
(bkz:filolog)
(bkz:filografi)
dilbilimidir. bu konudaki ilk çalışma hintlilere aittir. daha sonra dilbilimsel çalışmalar yunan filozofları tarafından yapılmıştır. daha sonradan arap müslümanlar dilbilimsel çalışmalar yapmıştır. basra ve kûfe okulu bu konuda önemlidir. son yüzyıllarda saussure ' den sonra dilbilimsel çalışmalar farklı bir boyutta işlemiş ve modern dilbilim doğmuştur, diyebiliriz. amerikalı noam chomsky de bu alanda önemli bir isimdir.