insanın dört zindanı

bir ali şeriati kitabıdır. i̇nsanın/insanlığın içine hapsolduğu ruhsal zindanlardan ve sistemin esaretinden bahseder. kitabın sonunda ise bu zindanlardan kurtuluşun "lâ" kelimesi ile mümkünatını anlatır.
mutlaka okunması gereken bir kitaptır derim.

bu kitapta "beşer" ve "insan" kavramlarını açıklar şeriati. beşerden kasıt, canlı, iki ayaklı biyolojik olan varlıktır der, insan ise, şairin, filozofun üzerinde konuştuğu, dinin ilgilendiği insandır. beşer türünde, belli ölçüde insan vardır, fakat tümü "insan" değildir. beşer, değişim ve gelişim süreci içinde, "insan" olmaya yükselir.

sizi rahatsız etmeye geldim, der. sonra da biyolojik yapının bir 'insan' oluşumu için yeterli olmadığını gözlerimize sokar. sonra insanlığımızdan utanarak rahatsız oluruz.

insanın dört zindanından bahseder. insan ilk olarak doğanın baskısı altındadır, ikinci olarak ise, tarihin. üçüncü zorlayıcı güç toplumdur. son olarak, belki de en tehlikelisi "kendisi" dir.

--- iktibas ---

ilk üç zindan -tarih,doğa,toplum-bilgin insanın dışında olduğu için onladan kurtulabiliyor.
bu zindandan-insanın kendi zindanı- kurtuluş artık bilim ile mümkün değil. şu halde bu zindandan ne ile kurtulmalı?
aşk ile. irfani, suffice, arifçe ve benzeri aşktan bahsetmiyorum; bunlar da başka zindandır. şu anlamda aşk: muktedir bir güç, hesapçı ve oportünist akıldan daha üstün bir güç olmalı ki benim özümde, insan beninin özünde, fıtratımın derinliklerinde beni fışkırtsın, hareket geçirsin, içten kendime karşı bir devrim koparsın; yoksa bu iş doğal yasalarla olmaz. içten bana, bene karşı bir başkaldırı kopmalı.

--- iktibas ---