elon musk'ın servetinin yüzde ikisinin dünya açlık sorununu ortadan kaldırabileceğini açıklayan birleşmiş milletler dünya gıda programı'nın son günlerdeki açıklamalarına karşılık zekatı merkez alan yusuf dinç yazısı. https://islamiktisadi.net/2021/11/02/zekat-ve-elon-musk/
lüzumsuz bir yazı olmuş. baya bakındım aslında ama yazarın önemli, kendine ait tek bir fikrini göremedim. (bkz:zenginin malı züğürdün çenesini yorar)
birleşmiş milletler saçmalamış. elon musk twitter da ti ye alarak "eğer bu açlık sorununu nasıl ortadan kaldırabileceğimi halka açık bir şekilde izah eder, beni ve halkı ikna ederseniz, tesla yı satacağım ve bu problemi ortadan kaldıracağım dedi." buyursun dünya gıda zırvalaması .
isabetli bir tartışma fakat çok sığ kalmış.
müslüman cenahta zekatın algılanış biçimi çok sorunlu. zekat sisteminin devlet çapında uygulanması halinde bütün sosyo-ekonomik problemlerin çözüleceği düşünülüyor. halbuki zekat ekonomi perspektifinden bakılırsa sadece bir gelir transferidir, üretime ciddi bir katkıda bulunmaz. ülkelerin dolayısıyla bireylerin zenginliği en nihayetinde üretime bağlıdır, gelir transferine değil. gelir transferinin büyüklüğünü de yine üretimin hacmi belirler. yani zekat verebilecek bir zengin kesimin ortaya çıkması iktisadi dengelere bağlıdır. bu iktisadi dengeleri göz ardı edip zekatın bütün problemleri çözmesini beklemek makul değil.
misal, jeff bezos'un serveti yaklaşık 203 milyar dolar amazon'un market değeri ise 1.7 trilyon dolar bu da demek oluyor ki bu zat kendi servetinin yaklaşık 6-7 katı kadar ekonomiye katkıda bulunmuş, üretim yapmış ve istihdam sağlamış. dolayısıyla yüzde 2.5'lik zekatın ekonomiye yapacağı sınırlı katkı işin üretime/istihdama olan etkisini düşündüğümüzde çok sınırlı kalır. aslolan insanların kendi kabiliyetlerini kullanarak herhangi bir engelle karşılaşmadan piyasaya girebilmesi olmalıdır. bireylerin yatırım/üretim yapma eğilimini sınırlandıracak yüksek vergiler ve zengin düşmanlığı klasik bir sosyalist yanılgısıdır, temelsizdir.
peki bizde sistem nasıl? türkiye'de zenginler eninde sonunda tefeci oluyor. koç, sabancı, özyeğin gibi büyük ailelerin ya kendi bankaları var ya da bankalarda büyük hisselere sahipler. yani tefecilikle garibanın cebindeki parayı yiyip, daha da büyüyor. üretime ciddi katkı yapmak gibi bir dertleri yok, ar-ge, teknolojik yenilik falan hak getire. her ne kadar cemiyet insanı, eğitimli ve zarif vatandaş rolü oynasalar da türk burjuvazisi klasik esnaf mantığının ötesine geçemiyor.
müslüman cenahta zekatın algılanış biçimi çok sorunlu. zekat sisteminin devlet çapında uygulanması halinde bütün sosyo-ekonomik problemlerin çözüleceği düşünülüyor. halbuki zekat ekonomi perspektifinden bakılırsa sadece bir gelir transferidir, üretime ciddi bir katkıda bulunmaz. ülkelerin dolayısıyla bireylerin zenginliği en nihayetinde üretime bağlıdır, gelir transferine değil. gelir transferinin büyüklüğünü de yine üretimin hacmi belirler. yani zekat verebilecek bir zengin kesimin ortaya çıkması iktisadi dengelere bağlıdır. bu iktisadi dengeleri göz ardı edip zekatın bütün problemleri çözmesini beklemek makul değil.
misal, jeff bezos'un serveti yaklaşık 203 milyar dolar amazon'un market değeri ise 1.7 trilyon dolar bu da demek oluyor ki bu zat kendi servetinin yaklaşık 6-7 katı kadar ekonomiye katkıda bulunmuş, üretim yapmış ve istihdam sağlamış. dolayısıyla yüzde 2.5'lik zekatın ekonomiye yapacağı sınırlı katkı işin üretime/istihdama olan etkisini düşündüğümüzde çok sınırlı kalır. aslolan insanların kendi kabiliyetlerini kullanarak herhangi bir engelle karşılaşmadan piyasaya girebilmesi olmalıdır. bireylerin yatırım/üretim yapma eğilimini sınırlandıracak yüksek vergiler ve zengin düşmanlığı klasik bir sosyalist yanılgısıdır, temelsizdir.
peki bizde sistem nasıl? türkiye'de zenginler eninde sonunda tefeci oluyor. koç, sabancı, özyeğin gibi büyük ailelerin ya kendi bankaları var ya da bankalarda büyük hisselere sahipler. yani tefecilikle garibanın cebindeki parayı yiyip, daha da büyüyor. üretime ciddi katkı yapmak gibi bir dertleri yok, ar-ge, teknolojik yenilik falan hak getire. her ne kadar cemiyet insanı, eğitimli ve zarif vatandaş rolü oynasalar da türk burjuvazisi klasik esnaf mantığının ötesine geçemiyor.
