ataullah iskenderi – dertli sözlük
mustafa kutlu'nun yoksulluk içimizde kitabında karşılaştığım, hikem-i ataiye'den aktarılan şu sözlerin sahibi:

"taleb şan değildir. razı ol, şan da senin, nam da senin. varlığını bilinmezlik toprağına göm. gömülmeyen şey nabit olmaz.
dünya sã»retlerinin bulaştığı ayna nasıl parlar? huzura girmeden önce tevbe sularında yıkan.
kader teneffüs ettiğin her nefeste seninle.
eşyadan eşyaya seyahat edip durma. kendine uzaktan bakmayı öğren. bir dolap beygirine benziyorsun. öyle ahmak, öyle hüzün verici.
hicret ve niyetin kimin için? bir gece yarısı uyandığında yatağından kalk, şöyle yıldızlara bir bak. düşün!.. madem ki içinde bulunduğun yer, konuştuğun kimse sana feyz vermiyor; terke mã¢ni olan ne?
ölüme ağlama. kalbe bak. hata ve isyan ile pişman, ibadet ve taat ile neşveli değilsen zaten ölüsün.
nefsin karanlık orduları fevç fevç akıyorlar. zaman ve mekã¢nı dolduran et kokusu. metin ol, vadedilen şeyin vuku bulmaması seni şüpheye sevk etmesin. basiretine güven.
dünya nimeti için zaaf haline düşersin. ona doğru koşma. şükür ipi elinde ya. her meseleye cevap veren, her gördüğünü kucaklayan, her bildiğini anlatan bir kimse mi gördün; derhal ondan uzaklaş.
marifetin mukabili inkã¢r, ilmin mukabili cehalettir.
melã¢l içindesin. yoksul olduğunu düşünüyorsun. ne ki senden alınmıştır, o senin hayrınadır. içindeki yoksulluğu hissediyor musun? işte senin için en hayırlı vakit. unutma, ihtiyaç mütemadã®dir.
sözde hikmet çoktur. birincisi, kimden geliyorsa onun kalbinin kisvesini taşır. ne ki nefsine ağır geliyor, onu yap. kaldırdığın ağırlık miktarınca sana ferah erecektir. kederle dolusun. merak ve endã®şa içindesin. demek ki hakikati göremiyorsun. karamsarlığın kaynağı ışıktan uzak durmaktır. gayret atına bin, himmet dile ve ümã®d et. bidayeti parlak olanın nihayeti de parlaktır.
gönül eri garã®b olmaz."