vakıf

osmanlı'nın en güzel zamanlarında devlet hazinesinden daha zengin olan kurum.

misâl; 1498 senesinde fatih külliyesi vakfının yıllık bütçesi 1.500.000 akçe iken, devlet hazinesine giren bütçe 1.000.000 akçe idi..

osmanlı'da yargı ve asayiş haricinde hizmet sektörünün çoğu vakıflar eliyle yürütülürdü.(bkz:vakıf medeniyeti)

hz ibrahim geleneğidir.
osmanlı'da yaygın olması devlet sisteminin doğal bir sonucudur.
devlette görev almış iyi de mal mülk kazanmış eşrafın devletten kazandığı mal varlığının miras yoluyla evlada geçişine müsade edilmemiş. bu yüzden de eşraf ya camii yaptırmış ya da vakıf. diğer türlü riyaset babadan oğula geçecektir ki bu hep zararlı olmuştur.
iyi olmuş, orası ayrı.
şayet günümüzde olsa; en basitinden devletle ilgili hiçbir yapıda riyaset babadan oğula geçmez.

osmanlı döneminde duvarlarında duası olan kuruluşlardır.

--- iktibas ---

"allah'a ve ahiret gününe inanan, güzel ve temiz olan hazreti peygamberi tasdik eden, sultan, emir, bakan, küçük veya büyük herhangi bir kimseye, bu vakfı değiştirmek, bozmak, nakletmek, eksiltmek, başka bir hale getirmek, iptal etmek, işlemez hale getirmek, ihmal etmek ve tebdil etmek helal olmaz. kim onun şartlarından herhangi bir şeyi veya kaidelerinden herhangi bir kaideyi bozuk bir yorum ve geçersiz bir yöntemle değiştirir, iptal eder ve değiştirilmesi için uğraşır, fesh edilmesine veya başka bir hale dönüştürülmesine kastederse, haramı üstlenmiş, günaha girmiş ve masiyetleri irtikap etmiş olur. böylece günahkarlar alınlarından tutularak cezalandırıldıkları gün allah onların hesabını görsün. mâlik onların isteklisi, zebaniler denetçisi ve cehennem nasibi olsun. zira allah'ın hesabı hızlıdır. kim bunu işittikten sonra, onu değiştirirse onun günahı, değiştirenler üzerindedir. kuşkusuz o, iyilik edenlerin ecrini zayi etmez..."

--- iktibas ---

(*)

ibretlik gerçekten.

oldukça orijinal alanlarda da çalışmalar yapmışlardır:

--- iktibas ---
(i: kaçkar balından şerbet dağıtan hatice sultan vakfı;)
(b: ilkokul hocalarına tütünü yasaklayan mehmet ragıb efendi bin mesud vakfı;)
(i: doktorların güzel huylu olmasını isteyen keykavus bin keyhüsrev bin kılıçarslan vakfı;)
(b: fakir bekarları evlendiren i̇smihan sultan vakfı;)
(i: yoksul mahkumlara harçlık veren i̇brahim paşa bin selim ağa vakfı;)
(b: meyve yediren mehmed ağa bin hüseyin nasrullah vakfı;)
(i: leylekleri koruyan i̇brahim ağa bin abdullah vakfı;)
(b: müslim ve gayrimüslimlere mezar yaptıran abdullah ağa bin abdulkerim bin nurullah vakfı;)
(i: tarihi eserlerin iç tasarım ve temizliğine özen gösteren abdullah paşa bin mustafa paşa vakfı;)
(b: hasta haklarını koruyan nurbanu valide sultan vakfı;)
(i: iflas eden tüccarlara yardım eden mustafa ağa bin mustafa vakfı;)
(b: boğazda temiz hava aldıran ramazan oğlu hacı nurettin ağa vakfı)
(i: 'güzel yazı öğreten vakıf )(mustafa efendi i̇bni feyzullah efendi vakfı),
(b: hastalara evinde bakım hizmeti sunan vakıf )(germeyanoğlu yakub çelebi vakfı),
(i: kızlara çeyiz hazırlayan vakıf )( mehmed esad efendi bin ahmet efendi vakfı),
(b: duvar yazılarını silen vakıf) (mehmed han-ı sani bin murad han-ı sani vakfı),
i̇srafı önleyen vakıf ( sultan 1. ahmed han vakfı),
(b: yaz günlerinde soğuk su dağıtan vakıf )( ataullah efendi bin şemseddin vakfı),
yaşlı fakirlere evde bakım hizmeti sunan vakıf ( i̇smail çelebi bin mehmed çelebi vakfı),
(b: şehir estetiğini koruyan vakıf) ( mehmed hayri paşa bin ahmed vakfı),
(i: kışın abdest alanlara sıcak su temin eden vakıf )(mehmet efendioğlu kocabeyzade abdülhadi efendi vakfı),
(b: nehir kenarlarına söğüt diken vakıf )(mehmed paşa bin sinan bey vakfı);
(i: mübarek gecelerde mahkumlara i̇kramda bulunan vakıf) (hüseyin bin abdurrahim erzincan vakfı);
(b: i̇lim kitapları bağışlayan vakıf) (ahmed paşa bin i̇shak paşa vakfı).
--- iktibas ---

(http://www.dunyabulteni.net/index.php?atype=haber&articleid=201889&q=)

osmanlı devleti vakıf devlet olarak tasvir edilirmiş. çalıştığı yerde bir eşya kıran işçi için dahi vakıf kurulmuş..

osmanlı devletinin vakıf devleti olmasının nedeni o dönemde günümüzdeki anlamda bir belediyenin olmaması, belediyenin görevlerinin vakıflar aracılıgıyla yürütülmesiydi.

türkiye'de su anda 5000 vakıf bulunmaktadır. vakıflar genel müdürlüğünün mülkiyetindeki mazbut vakıfların sayısı ise 25 bindir.

bir hizmetin gelecekte de yapılması için belli şartlarla ve resmî bir yolla ayrılarak bir topluluk veya bir kimse tarafından bırakılan mülk, para.