lale devri – dertli sözlük
resmi tarih kitaplarında sadece eğlence ve gösteriş devri olarak yansıtılır. gerçekte osmanlı'nın bir takım eksiklerini fark ettiği ve yanlışlardan dönme anlamında adımlar attığı bir atılım ve açılım dönemidir. bu kapsamda bilmisel, sanatsal ve silah teknolojileri alanında yeni çalışmalar yapılmıştır.

ibrahim paşa'nın avrupa'da kaleme alınan önemli kitapları türkçeye çevirme eylemini başlattığını biliyoruz. bilim adamlarını, yazarları, şairleri, levni gibi nakkaşları eser vermeye teşvik ettiğini de...tersane mimarı ibrahim efendi'nin tahtelbahir ismini verdiği icat ile humbaracılar sınıfı kalfası ali ağa'nın icat ettiği ateşli silah ve roketler gözden kaçmış lale devri başarılarıdır.

ayrıca başarısızlıkla sonuçlansa da ilk denizaltı denemeleri de lale devrinde yapılmıştır.