insan – dertli sözlük
hata yapar, acizdir. masumiyetini kaybettikçe saldırgan bir hal alır. islam ahlakı ile nefsini terbiye etmelidir, yoksa kendi çukurunda kaybolur, insanlar ile uğraşmaktan, kendi hayatını ıskalar. rabbim ondan umudu keser, ki bu ne acıdır.
ya yaratılmışların en şereflisi, ya da yaratılmışların en aşağılığı, ortası yok.
insan nankördür, unutkandır, bazen de acınasıdır, sevimlidir ama ne olursa olsun sadece insandır.
insan, tamamlanmamış bir cümledir.

hevesleri beklentileri,
erteledikleri, kursağında kalmış kelimeleri,
kaçırılmış bakışları, gizledikleri, bitirilmemiş mektupları,
susuşları ve istemsiz veda edişleriyle
tamamlanmamış bir cümledir insan...

(bkz:tarık tufan)
i̇nsan-ı kamil kelimesinin tam manasını yansıtabilendir.çamurdan yaratılıp ruh verilen sonra bu ruhunu hayatın getirileriyle işleyen duygu ve düşünceyle yoğuran kendine şekil verendir.allah insanı yaratırken edeb (eline-diline-beline sahip çıkan)çerçevesinde yaratmıştır.nefsani duyguları insanı bu şuurda tutan yada dışa taşırandır. şems-i tebrizinin ‘hayatta her şey olabilirsin fakat mühim olan hayatın içinde insan kalabilmektir’ sözünün hakkını verendir.yaratılış gayesinden sapmayandır.zaaf ve fazilet karmasında mükemmellik ve tevazu dengesinde yaratılan bir varlıktır ki insan olarak kalmak için bu dengede durabilendir faziletlerini zaaflarının üstünde tutabilendir ve beklentileri,düşünceleri,hareketleri,yaşam tarzıyla insan kelimesinin içini efendiler efendisinin ahlakıyla yoğurarak doldurandır.bu doğrultuda insalıkla münasebetler insani boyutta olacaktır.
öyle bir ince çizgidedirki insan i̇lahinin nazarında meleklerden üstün de olabilir hayvanlardan aşağıda olabilir.edep ve hayadadır bu çizgideki sır.ilahiyle irtibatı koparınca adab-ı muaşereden nasiplenemez,kayıptır insaniyette.
ve insan derin bir varlık sonu görünmeyen tünel girene yolu gösteren üslubudur,dildedir marifet.