ilk olarak italya’da mussolini önderliğinde ortaya çıkmıştır. i̇talya’nın birinci dünya savaşında taraf değiştirip itilaf devletleri tarafına geçmesine rağmen, savaştan sonra ingiltere ve fransa italya’yı dışlamış; verilen sözleri yerine getirmemişlerdir. almanya’da olduğu gibi italya’da da ekonomik krizin de etkisiyle avrupa’dan dışlanmışlık anlayışı yerleşmiştir.fikir babalarından biri de giovanni gentile’dir. ona göre gerçek faşistler nazilerin ırkçılık anlayışından çok uzak bir anlayışa sahiptir. bu sebeple faşizm genel olarak millet kavramını öne çıkarmış, milli birliğe, milli devlete vurgu yapmıştır. mussolini’ni de kendisini italyan kabul eden herkesin italyan olduğu görüşünü benimsemiştir. evet bu anlayış ne yazık ki o dönemde çoklu etnik yapıya sahip bir imparatorluk geleneğinden gelen bizim ülkemizde de bir kısım liderler tarafından zorla uygulanmaya çalışılmıştır. bugün, ülkemizdeki etnik sorunların temeli de burada yatmaktadır. tek parti, tek devlet, tek millet anlayışı ki faşizmin temelinde de bu vardır, türkiye’de beli bir dönem kürtleri baskı altında tutmuş ve türkiyeli kavramı zoraki de olsa yürümüştür. daha sonra ise kürtler kürt olarak türkiye cumhuriyeti içerisinde var olmak isteyince cumhuriyetimizin “kurucu ayarları” sarsılmıştır. pareto, mosca gibi düşünürlerin elit teorisinin faşizmin düşünsel temelinde önemli bir yeri vardır. elitist teoriye göre toplumda bir kısım insanlar özel yönetme kabiliyetine sahiptir. geri kalan toplumun büyük kısmı ise yönetilmeye muhtaç yığınlardır. bu düşünce aslında platon’un altın ve gümüş kalp metaforuna da dayandırılabilir. evet, gördüğümüz gibi platon’un yine insanlığa bir faydası yok, hep zarar.
