hasan basri

zahid, muhaddis, fakih ve müfessir.
annesi hayra, peygamberimizin hanımı ümmü seleme'ye hizmette bulunmuştur. bu arada, ümmü seleme'nin hasan’ı emzirdiği ve ondaki hikmet ve belagatın bundan dolayı olduğu söylenir. ayrıca, ümmü seleme'nin, kendisini ömer'e götürdüğü ve onun için şöyle dua ettiği de rivayetler arasındadır; "yâ rabbi, onu dinde fakih kıl ve insanlara sevdir. (i̇bn sa'd, tabakât, vii/i, 114).



hasan-ı basri hazretleri, ilim ve faziletlerinden istifade ettiği eshab-ı kiram
ile kendi içinde bulunduğu nesli kıyas ederek söylediği bir söz vardır:
"siz onları görseydiniz deli zannederdiniz. onlar sizin iyilerinizi görseler; "bunlar iyilik ve hayırdan nasipsiz kimselerdir", kötülerinizi görseler; "bunlar da müslüman mı?" derlerdi" buyurdu.

(bu söz taaa hasan basri zamanında söylenmiş, şimdi söylense nasıl söylenirdi acaba diye düşünüyorum.)

642 yılında medine'de doğdu.hz. ömer başta olmak üzere birçok sahabinin duasını alan hasan-ı basri on iki yaşında kuranı ezberledi.yetmişi bedir gazisi olmak üzere 120 kadar sahabi ile görüşme imkanı bulmuştur.iyi bir hatip ve etkili bir vaiz olan hasan-ı basri fesahat ve belagatın doruk noktasına ulaşmıştır.özlü ve akıcı üslubu, derin tefekkürün, manevi bir tecrübenin ürünü olan hakimane sözleri özellikle zahidler,sufiler ve vaizler üzerinde etkili olmuştur.hz.osman'ın şehid edilmesi,cemel ve sıffin savaşları,kerbela vak'ası gibi bir çok fitneye şahit olan hasan-ı basri bu konudaki düşüncelerini cesaretle ortaya koymuştur.kur'an'a getirdiği serbest yorumları,hakimane sözleri,dünya ve ahirete bakış tarzıyla zahid ve sufilere örnek olan hasan-ı basri, tasavvufi hayatın vücut bulmasını sağlayan ve ona manevi zemini hazırlayan takva sahibi tabiilerden kabul edilir.

"allah, peygamberlerin hatalarını onları ayıplamak için değil, siz tevbeden umudunuzu kesmeyin diye zikremiştir"