nilometre – dertli sözlük
denizlerin, göllerin ve nehirlerin su seviyesini ölçmeye yarayan alete denir. bu alet, su seviyesindeki azalma ve artışları gösterir. üzeri bölümlere ayrılmış sekizgen bir mermer sütundan ibarettir. bu alet ilk defa nil nehri'nde kullanılmaya başlandığından, nehrin adına izafeten ''nilometre''i yani nil metresi olarak anıla gelmiştir.

günümüzde dahi kullanılan bu aleti, dünyada ilk defa büyük bilgin ve ã¢lim el-fergã¢nã® icat etmiştir.