maddi dünyada tek çıkar yol. ne olacaksa olsun realist olduktan sonra olur yürür gider.
19. yy ın ikinci yarısında fransa da gustave flaubert in madame bovary siyle romantizme tepki olarak doğmuş edebi akımdır.. (vurgula: gerçekçilik) olarak da bilinir..
romantizmin öğesi olan duygu ve hayal yerine gerçekler önemsenmiştir.. yazar gerçek hayatın içinden seçtiği konu ve kahramanlar üzerinden tarafsız bir gözle eserini tamamlar..
dilin kullanımı, anlatımın ve biçimin güzelliği önemsenmiştir.. sanatçı bütünüyle gerçeğe önem verse de sanatı kullanmaktaki amacı toplumu eğitmek değil, sanat yapmaktır..
eserlerde yazar kendi kişiliğini gizleyerek, yazdıklarında gözlem ve belgeye dayanarak psikolojik tahliller yapar..
kahramanların okuyucu tarafından anlaşılabilmesi için çevre tasvirlerine önem verilmiştir..
bu akımın temsilcileri arasında stendhal, honore de balzac, tolstoy, dostoyevski, anton pavloviç çehov, ernest hemingway, john steinbeck, herman melville, charles dickens, gogol, ivan turgenyev, maksim gorki dir..
ülkemizde bu akım hem tanzimat dönemi edebiyatı, hem servet i fünun edebiyatı hem de milli edebiyat dönemi romanlarını etkilemiştir.. akımın temsilcileri ise; recaizade mahmut ekrem, samipaşazade sezai, nabizade nazım, halit ziya uşaklıgil, yakup kadri karaosmanoğlu, memduh şevket esendal, reşat nuri güntekin, refik halit karay, sait fak abasıyanık tır..