lisân-ı ezhâr – dertli sözlük
avanzade mehmet süleyman tarafından yazarı belli olmayan fransızca bir eserden tercüme edilen çiçeklerin günlük konuşmada ve duygu/his dünyasında ne anlama geldiğini açıklayan miladi 1911 -1912 senesinde basılan eser.

i̇ki kişi birbirlerini sever bunu itiraf ederler ama iki tarafında babası konuşmalarına dahi izin vermez. iki genç aşık konuşma yöntemi olarak birbirlerine çiçek göndermeye başlarlar ve her bir çiçeğin bir anlamı olur kendilerince. fransızca esere göre çiçeklerin anlamı gençlerin yüklediği anlamlarla şekil alıyor ve öyle anılageliyor. avanzade mehmet süleyman durumun bundan ibaret olmadığını bir sırra vakıf olan kişilerin bilgisinin bu şekilde de açığa çıktığını söyler.

kitap büyüyen ay yayınları tarafından muazzam bir baskıyla çiçeklerin lisanı alt başlığıyla okurlarla buluştu. ayrıca eserin sonunda ismi dışında bir bilgiye ulaşılamayan bir yazarın da risalesi bulunuyor. kitapta çiçekler için seçilen görseller yine bir fransızca eserden alınmış.

şimdi gelelim bazı çiçeklerin anlamlarına;

leylak: aşkın ilk heyacanını beyan etmek ve anlatmak için gönderilir.

lavanta: gayret ve hamiyet manasına delalet eder.

nane: aşırı muhabbete, hissiyata, fevkalâdeliğe delalet eder.

zeytin ağacı: sükutu, musalaha ve asayişi bildirir.

maydanoz: ziyafet, cümbüş ve şenlik manalarına gelir.

ıtırşahi: nezaket.

çuha çiçeği: gençliğin ilk devresini, ümidi bildirir.

lale: kerem ve cömertliği, vakar ve ciddiyeti bildirir.

çarkıfelek: emniyet ve itimada işaret eder.

yonca: korkaklığı bildirir.

papatya: güzel hizmeti, yararlılığı bildirir.

alemdeki her varlığın bir dili var kimisi açık kimisi gizli. kitaptakilerin ne kadarı gerçektir bilemem ama ister istemez çiçek alırken akla gelip referans olarak kullanılıyor. (*)