sosyalizm – dertli sözlük
karl marx ve engels’in fikir babalığını yaptığı akım. marksizm demek de uygun olur lakin komünizm ile karıştırılmamalı. komünizm sosyalizmden sonraki aşamayla ilgilidir ve daha çok sosyalist devrimden sonra devletin nasıl yönetileceği ile alakalıdır.

sosyalizmi anlayabilmek için marx’ın insanı doğasını nasıl anladığına bakmak da fayda var. ona göre insanın doğasında çalışmak vardır, her insan potansiyel olarak bir şeyler üretmeye meyilli birer işçidir. i̇nsanın gerçek mutluluğa ulaşmasının da üretme ile olacağını savunur. i̇nsanın hayvanlardan farkı da üretim aktivitesi ile doğayı değiştirme kabiliyeti. ancak kapitalist sistem insanın özgür bir şekilde üretim faaliyetinde bulunmasını engelliyor ve işçinin yaptığı işle arasındaki manevi bağı kopartıyordu. bu yüzden işçiler birer makineye dönüyor ve kendi potansiyelini ortaya çıkaramıyordu.

sosyalizm o dönem avrupa’sında yükselen kapitalizmin toplumda neden olduğu sosyo ekonomik krizler üzerine yoğunlaşır ve bu krizlerin komünist devrim ile sonuçlanacağını iddia eder. bu devrede yükselen burjuvanın işçi sınıfını ezmesi, fabrikalarda çocuk ve kadın işçilerin ağır koşullarda ölesiye çalıştırılması marx’ın gençlik yıllarında şahit olduğu şeyler; bu nedenle ezilen işçi sınıfı üzerine teorisini kuruyor. yoksa marx’ın da bir numarası yok, çağı ne gerektirdiyse onu düşünmüş ve ortaya temelleri zayıf beşeri bir ideoloji ortaya çıkmıştır.