genelleme yapmak – dertli sözlük

genelleme yapmak

asla şuana ve olayın aslının tek seferliğine bakmadan, kendi aklımızca verdiğimiz hüküm.
bir kere olduysa yine olacaktır alt yapısı üzerine şekillenen ve birçok insanı birbirine düşman eden yanlış yaklaşım.
bütün genellemeler yanlıştır şeklinde bir önerme var, kaynağının ne olduğu belli değil. biz zaten böyle havada, afaki ama afili şeyleri çok severiz. kim demiş, neye dayanarak demiş bakmadan hemen yapıştır.genelleme yapmak tanımlamanın ve mantığın bir gereğidir. ayrıca bütün genellemeler yanlış filan değildir, yok öyle bir şey. tamamen uyduruk bir element.
günlük konuşma dilimizdeki ifadelerin büyük çoğunluğunu oluşturan hüküm/yargı biçimi. genellikle her söylediğimiz cümle arkasından istisna cümlesi kuramayacağımıza göre söylediğimiz şeylerin elbette istisnaları olduğunu muhatabımızın bildiğini var sayarız, muhatabımız da bizi öyle var sayar. sağlıklı bir iletişimde bunlar normaldir. ancak genellemeler çoğunlukla olan şeyler hakkında (eğer gerçekten çoğunluktaysa) kullanılmalıdır. mesela bir turiste '' türk insanı çayı sever '' gibi bir ifade kullandığımızı varsayalım. bu ifadeyi kullanan da dinleyen de bilir ki elbette çayı sevmeyen türk insanı da vardır ama çoğunluk profili kastedilmektedir. bu turist bizi espresso içerken görse ve dese '' ya bu türkler de amma espresso içiyorsunuz '' hata olur. çünkü çoğunluk profili öyle olmadığı için bu cümle günlük konuşma dili mantığında da kabul görmez. genellemelere itirazı bu noktada yapmak lazım. ama yine de genellemelerden bıkmış arkadaşlarımız varsa onlara mümkün mertebe insanlarla iletişim halinde olmamalarını tavsiye edebiliriz ancak.
bilgisizlik alameti, insan yabancı olunca bazı şeylere bir takım eksik bilgilerle genellemeler yapabiliyor.