çıktım erik dalına – dertli sözlük
yunus emre'nin şiiri.
kimine göre muazzam manalar ve sembollerle doludur. niyazi-i mısri, ismail hakkı bursevi ve daha nice mutasavvıf bu şiiri şerh etmişler.
kimine göre şathiyedir, mizahtır.
bilhassa şiirin ilk kısmı olan 'çıktım erik dalına anda yedim üzümü' mısraları hakkında yüzlerce yazı vardır, araştırılıp okunabilir.

çıktım erik dalına
anda yedim üzümü
bostan ıssı kakıyıp
der ne yersin kozumu

uğruluk yaptı bana
bühtan eyledim ona
çerçi de geldi aydur
hani aldın gözünü

kerpiç koydum kazana
poyraz ile kaynattım
nedir diye sorana
bandım verdim özünü

iplik verdim cullaha
sarıp yumak etmemiş
becid becid ısmarlar
gelsin alsın bezini

bir serçenin kanadın
kırk katıra yüklettim
çift dahi çekemedi
şöyle kaldı kazanı

bir sinek bir kartalı
salladı vurdu yere
yalan değildir gerçektir
ben de gördüm tozunu

bir küt ile güreştim
elsiz ayağım aldı
güreşip başamadım
gövündürdü özümü

kafdağından bir taşı
şöyle attılar bana
öylelik yola düştü
bozayazdı yüzümü

balık kavağa çıkmış
zift turşusun yemeğe
leylek koduk doğurmuk
baka şunun sözünü

gözsüze fısıldadım
sağır sözüm işitmiş
dilsiz çağırıp söyler
dilimdeki sözümü

bir öküz boğazladım
kakladım sere kodum
öküz ıssı geldi der
boğazladın kazımı

bundan da kurtulmadım
nideyim bilemedim
bir çerçi de geldi der
kani oldum gözgümü

tosbağaya sataştım
gözsüz sepek yoldaşı
sordum sefer nereye
kayseri'ye azami

yunus bir söz söylemiş
hiç bir söze benzemez
münafıklar elinden
öter mana yüzünü
tarikat kuralları gereğince tasavvufi mertebelerden bahseden yunus emre'ye ait şathiyyedir. üstü kapalı anlatımın sebebi, her şeyin herkese söylenmemesi gerektiği gerçeği olan sıra sadakat bahsidir.