hamdım piştim yandım – dertli sözlük
mevlana ya ait biz sözdür.meyvelerin olgunlaşma süresini insanların deneyim kazanması ile bağdaştırabilir bu cümleye şöyle bir açıklama getirebiliriz.meyveler de ilk tohum verdiklerinde hamlardır. ne kendilerine ne de insanlara o halleri ile faydaları yoktur. o sebepten olgunlaşmaları beklenir. insanlarda öyle. bir konu hakkında bilgisi olmadan veya tecrübesi olmadan o işle baş başa bırakılmazlar. yani ya anlatılarak olsun ya da küçük küçük olaylar yaşatılarak olsun küçükte olsa tecrübe kazandırılır ondan sonra o işin başına bırakılırlar.daha sonra bu tecrübe kazanılma aşaması geçtikten sonra yavaş yavaş o işin her detayı hakkında kendi çabaları ile tecrübe kazanır bilgi edinir ve en sonunda da o işin kendince ehli olur ve artık o iş için aranılan kişiler arasına girme mertebesine yükselir. yani pişmiştir ve artık tam kıvamını almış haldedir. tıpkı olgunlaşan meyvelerin hasat zamanının gelmesi ve dallarından toplanarak üretime geçilmesi gibi.yandım ise de artık bu işin her hal ve detayını öğrenmiş her çilesini çekmiş ve artık yerini yeni tohumlara bırakma zamanının gelmiş olmasıdır. meyvelerde ki çürüyenlerin daldan düşüp yerini yenilere bırakması gibi.üç kelimeden oluşan bir söz dizisi ama anlamına neler sığdırılır neler. (bkz:eskiler az sözle çok şey anlatmayı çok iyi biliyor)