kişinin leh ve aleyhinde olan şeyleri bilmesidir.(*)
önemli bir islami ilim.
modern tabirle islam hukuku. islam, bu hukuk çerçevesinde vardır. bu hukukun metodolojisi ile vardır. bu hukukun ortaya koyduğu ictihatlarla vardır. şimdi bu metodolojiye biraz değinelim:
delilleri ikiye ayrılır:
a- asli deliller
1- kur'an
2- hadisler ve sünnet.
3- icma
4- kıyas
b- fer'i deliller
1- istihsan
2- maslahat-ı mürsele
3- istishab
4- örf, adet
5- sahabe kavli
6 - zerayi
7- geçmiş ümmetlerin şeriatları
8- medine ameli (malikiler için)
asli delillerde de gördüğümüz gibi 4 tane delil var. kur'an'dan sonra hadislerin ana kaynak olarak görülmesindeki temel sebep bu delil sıralamasıdır. şimdi ankara ilahiyatın yani ankara ekolünün temel iddiası bu delil sıralamasında hadisleri ve icmayı yok saymak üzerine kurulu. böyle bir durumda kıyas da eksik olacaktır. dolayısıyla geleneği reddeceğiz ve yeni bir anlayış ortaya koyacağız diye meydana getirilen saçmalık da burada başlıyor. hadisler, uydurma diyerek en aza indirildi. hadislerden hüküm çıkarma konusu da reddedildi. kur'an'da hüküm içeren bazı ayetler tarihsellik kisvesi ile adeta yok sayıldı. -dikkatinizi çekerim, sebeb-i nüzul başkadır, siyak ve sibak değerlendirmesi başkadır, tarihsellik başkadır.-
şimdi burada şu soruyu sorabiliriz.
dinden geriye ne kaldı?
dertleri metodolojiyse ortaya metodolojilerini koyarlar, araştırılır, değerlendirilir. ama ortada bir metodoloji yok. tarih metinlerinin değerlendirilmesinde kullanılan tarihsellik yaklaşımı var. ki bu metod değil, felsefe. bir de hadisleri kur'an'a arz edelim sözü var. yani ortada bir ilim de mevcut değil. bir ilim olması için bir metodoloji gerekiyor.
ışid ile mücadele böyle olmaz. geleneklerle mücadele ile olmaz. ışid ile mücadelenin temel noktası, hadisleri anlama, yorumlama ve delillendirilmesi üzerine kurulur. kur'an'ı anlama üzerine kurulur.
biz bu hukuk sayesinde islam'ı bugüne kadar yaşadık. hristiyanlık böyle bir hukuk koyamadığı için tahrif oldu. roma hukukuna tabi oldular ve tahrif oldular. şimdi biz, bir terör örgütü ile fikri mücadele edeceğiz diye dini protestanların yorumlayış biçimiyle yorumlarsak, dinden geriye ne kalır?
