islam terakkiye manidir – dertli sözlük
fransız filozof ernest renan'a ait bir söz. bu söz üzerinde dururken, osmanlı dönemi islamcılarının aksini ispatlamak için çok yoğun kafa patlattıkları ve günümüzde kendini islamcı olarak adlandıran bir takım insanların halen aksini ispatlamaya çalıştığını hatırlatarak başlayayım. yoksa, batılılara ait herhangi bir söz ilgi alanıma girmez.

malum filozof, bu sözü söylerken klasik oryantalist bakış açısıyla söylemiştir. yani batının anladığı terakkinin üstün olduğu varsayımından giriş yaparak, islam'ın bu terakki'ye mani olduğunu ifade etmek istemiş.

evet, batının anladığı bu terakki'ye islam manidir. islam; kapitalizm, liberalizm hatta o da yetmedi, neo liberalizm, emperyalizm vb. dünyayı mahveden, insanın fıtratına aykırı birçok akımın ve düşünce biçiminin islam toplumlarınca benimsenmesine manidir. bireyi putlaştıran, hayattan allah'ı soyutlayan, düşünce biçiminin islam toplumlarında yayılmasına manidir. insan fıtratına aykırı bir şekilde tek tip kültürün dayatıldığı, tüketmenin ve israfın ön plana çıktığı, insana bedeniyle ve parasıyla değer verildiği, mesleğin ve kariyerin ahlaktan ve dürüstlükten daha üstün olduğu, her nesnenin ve hatta insanın bile endüstrileştirilmeye çalışıldığı bu terakkiye islam manidir.

osmanlı'da islamcılar, bu sözün aksini ispatlamaya çalışırken, zihinlerine yerleşmiş, pozitivist düşünce biçimiyle hareket etmişlerdir. yeni bir medeniyet tahayyül ederken, bu onları zihinlerindeki gizli batılılaşma isteğine götürdü. halbuki batının terakkisi büyük bir illüzyondu. siz boş bir tuvale ne çizerseniz çizin, o tuvalin aslının dört tahtaya küçük çivilerle tutturulmuş bir kaput bezi olduğu gerçeğini değiştirmeyecektir. batının medeniyet telakkisi boş tuvale çeşitli resimler çizmekten ibaretti. islamcılar gerçeği göremedi. gerçeği görmek için tuvalin arkasına yeterliydi.