friedrich nietzsche – dertli sözlük
hocamızın tahtaya bir sözünü yazıp "nietzsche'nin bu sözü sizde ne gibi çağrışımlar uyandırıyor?" sorusuna arkadaşımın "hocam, nietzsche hayatı niye bu kadar zorlaştırmış ki?" sorusuyla cevap verdiği ve koca amfinin gülme krizlerine girmesine sebep olan kişidir.
descartes'in aksine "ben varsam tanrı yoktur" düşüncesine sahip olan filozoftur. nietzsche'ye göre özgürlük insan temellidir. i̇nsanın var olması için başka bir güce ihtiyacı yoktur. kısacası insanın kimseyi eyvallahı yoktur. bu yüzden tanrı diye bir şey de söz konusu olamaz.
"beni öldürmeyen acı güçlendirir."

"hayatını tekrar tekrar aynı hayatı yaşayacakmışsın gibi yaşa. istemediğin bir durumla karşı karşıya kalmışsan ve buna boyun eğiyorsan, diğer hayatlarında da aynı şeye boyun eğeceğini düşünerek sen en güzeli boyun eğme, bu böyle gitmez. bir şeyi çok mu istiyorsun; ama buna cesaret edemiyor musun? diğer hayatlarında da bu şeyi çok isteyip hiç bir zaman cesaret etmediğin için ulaşmayacaksın. o yüzden sen en güzeli aş kendini, yap yapmak istediğini ki sonunda en mutlu şekilde yaşayabileceğin bir kısır döngü oluşturabilmiş ol."

gibi gaza getirici sözlere sahip düşünür.


"biz arzulanana değil arzulamanın kendisine aşığızdır." diye bir sözü vardır bir de. özellikle günümüz aşklarını özetler niteliktedir bence. aşk acısı çekmiştir elbette, ondan demiştir. (bkz:lou salome)


"üstinsan"ını nazistler kendilerine yontmuş ama onu kastettiğini sanmam. alman olmasına rağmen almanları sevmez. bir de kendisinin hiçbir millete ait olmadığını söylediği bir şey okumuştum diye hatırlıyorum.


"nihilizm" denince akla gelen ilk isimdir galiba.

zamanından önce geldiğini, çağının insanının kendisini anlayamadığını düşünür.
anlaşılmak ister yani, herakleitos'tan çok etkilenmiş olsa da bu konuda zıttır düşüncesi onunkiyle.

günümüzde gençleri pek etkiler. ateist ergenler için babadır. (bkz:tanrı öldü.)
basit bir adam değildir. nitekim nevi şahsına münhasır bir filozoftur.
nietzche'yi avrupa felsefi düşüncesi için büyük yapan onun hristiyanlık hakkında yazdıklarıdır. yüzyıllar boyunca kilisenin esaretinde kalan avrupa'da bu dışa vurumu en kışkırtıcı şekilde açığa vuran o olmuş, hristiyanlığın modernite karşısında ezilmeye mahkum olduğunu çok önceden öngörmüştür. aklın putlaştırılması ve tanrı'nın öldürülmesi; nietzche felsefesini bu temeller üzerine kurarken batı medeniyetinin çıkmazlarını gün yüzüne çıkarmıştır. sokrat sonrası bütün rasyonel batı düşüncesini alaya almış; kant ve descartes'ı bir soytarı mesabesine indirmiştir.

popüler kültürde çokça anlatıldığı gibi nietzsche ateizmi savunduğu için tanrı öldü dememiştir. hristiyanlığın temelsiz tanrı anlayışı neticesinde batıda tanrının "öldürüldüğünü" iddia etmiştir. işte tam da bu yüzden nietzche avrupa kültürüne amansız bir şekilde saldırırken aynı zamanda endülüsteki "harikulâde i̇slâm kültürü ve i̇slâm kültürünün eşsiz birikimi"nden bahsedebiliyor. yine avrupa'nın bugünkü yüzyıl kültür birikiminin "i̇slâm kültürünün yanında son derece yoksul ve oldukça geç kalmış bir kültür olarak görebileceği"ni; islam kültürünün ise "asil ve yüksek bir kültür" olduğunu söylüyordu.