kız istemek

talip olunan kızı gelin almak isteyen erkek tarafının kızın ailesine yaptığı ziyaret.
gerginliğin had safhada olduğu bir ritüeldir.
damat adayı bazen saçmalayabilmektedir.
bizzat yaşadığım diyaloğu sizlerle paylaşayım.

yengenizin amcası: delikanlı ne iş yapıyorsun?
ben: (ne yapar dediğini duydum bir tek) (aniden kafamı kaldırarak) ha, hı, ben mi, şey.. iyiyim teşekkür ederim, siz ne yapıyorsunuz.

osmanlı'dan bir kız isteme merasimi:

amacımız acizaneye taciz etmek değil bilekis şu efkar-ı umumiyede bir aile bacası tüttürmektir. cevabınızın nisbetinde kalb-i harabiyemi tamir edeceğinizi düşündüğümden dest-i izdivacınıza talibim sultanım...

kızların alınan/verilen bir varlık olmadığını savunan babamın şu an eşim olan zatı bilhassa uyarmamı istediği mevzu idi. "bana öyle kızınızı istiyoruz lafı etmesinler. mal mıymış ki benim kızım isteyecekler, vereceğim falan? çocukların evliliğine rıza gösterip göstermeyeceğimi sorsunlar." demişti, öyle yaptırmıştık. gelin alma ifadesinde de aynı sıkıntı var. sanırım eskiden(*) evlendirilen kızın, erkeğin ailesi tarafından sahiplenilmesi durumunun sonucu gelişen ifadeler. kızını evlendirirken, "sen artık onların kızısın, bir sıkıntın derdin olduğunda bize gelme." diyen aileler bile duydum. bu tam olarak kızın istenmesi/verilmesi durumu işte. muhtemelen evlenince genelde ayrı bir evde değil de erkeğin ailesinin evinde yaşanması da bunda etkili. evlilik demek, ayrı bir yuva kurulmasından ziyade, bir nevi, kızın; erkeğin ailesine dahil edilmesi demek. bunun için kız isteniyor, kızın ailesi veriyor, erkek tarafı alıyor, sahipleniyor falan...