fakir edebiyatı

bir kavramı ve o kavramı kullanan insanları eleştireceksek evvele kavramın manasını bilmemiz gerekiyor.
sonra da o insanların kullanımlarına ve niçin kullandıklarına bakacağız.

fakir, dünyada arapça konuşulan hiçbir yerde düşünen, akleden, fikreden, fikir adamı manasına gelmez. o kelime mütefekkirdir. fakir, fakr kökünden türemiş olup, yoksulluk, muhtaç olma durumu manasına gelir.
fakirin, fikr kökünden türeyen fikir ile anlam itibarı ile hiçbir bağı yoktur.

samimiyette yoksunluğu içerdiği iddiasında bulunulan kullanım sebebine gelince,
fatır suresi 15. ayette rabbimiz der ki:
''yâ eyyuhen nâsu entumul fukarâu ilâllâhi, vallâhu huvel ganiyyul hamîd.''
meali: ey insanlar! siz allah'a muhtaçsınız(fakirlersiniz). allah ise zengin(hiçkimseye muhtaç değil) ve her hamde lâyıktır.''

ehli tasavvuf ayetteki fukara hitabından mülhem kendilerinden bahsederlerken 'fakir' derler.
kendilerine fikir adamı gözüyle bakma durumu da yok.

şimdi bu çok bilmiş ve karşı tarafı ezervari üslup niyeydi bilmiyorum; ama fe-kef-ra kökünden türemiş fe-kef-ye-ra-te (fakîr) çok düşünen manasına gelmektedir.
anlamın kullanımı ragıp el isfahani'nin müfredatında fe-kef-ra kısmında dipnotlarda görülebilir.

yani hiçbir bağı yoktur oldukça "bilmeden" söylenmiş bir söylem.

ikinci kısım ise bizzat yaşadığım gözlemlerden yola çıkarak oluşturduğum şahsi görüşümdür, hariç görüşler umur alanıma girmemektedir.

çok bilmiş ve karşı tarafı ezer bir uslup yok(öyle göründüyse özür dileriz)
fakat doğru bilgiye dayanmayan bir yorumla belli bir zümrenin (ki önceleri bütün alimlerin kullandığı bir ifade idi) uslubuyla ilgili tesbitler yapmamak lazım. en azından o zümre bunu nasıl ve niye kullanıyor bilmek lazım.
ha istismar edenler elbette vardır ancak insanlar kur'an-ı kerimi istismar ediyorlar. bu durum yüzünden kur'an'ı eleştirmek doğru mu?

fakir ile fikir meselesine gelince,

fakir: fe, kaf, ra
fikir: fe, kef, ra

görüldüğü üzre aralarında bariz bir harf farkı var. ve türkçede kullanılanı fakr kökünden türeyenidir.

fikr'den türeyen fakir, değil türkçe'de (türkçede hiç kullanılmaz.) arapçada dahi pek kullanılmaz. 1000 sene önce vefat etmiş bir zatın dipnotlarında geçen arapça bir kelime, türkçe ile ilgili bir meselede delil olmaz. (velevki bugün yazılmış olsun, arapçadaki bir kelime türkçe ile ilgili bir meselede delil kabul edilmez. kaldı ki kelimeler türkçeye geçerken bile anlam değiştirebiliyor. durum böyle iken türkçeye girmemiş bir kelimeyi delil göstermek yanlış.)

velhasıl türkçe düşününce fakir ile fikir'in hiçbir bağı yoktur, evet.

hülasa;
evet bu uslup istismar edilmektedir. bunun dalgasını dahi geçebilirsiniz.
ancak bunu genele yayamazsınız ve kullanım şekli sorunlu diyemezsiniz.
hepimiz fakiriz. ayetle sabit.

(bkz:öğrenci edebiyatı)(*)