şakk-ı sadr

--- iktibas ---

rivayetlerde iki kişinin gelip; (meleğin) hz. peygamber'in karnını yararak içinden kan pıhtısını çıkarıp atmaları ve tekrar kapatmaları gibi bir maddi ameliyattan bahsedilmektedir. hatta bu ameliyatın izinin sonraki zamanlarda enes gibi bazı sahabe tarafından görüldüğü aktarılmaktadır.1 öncelikle şunu söylemeliyiz ki; günah veya şeytan pisliği gibi manevi olarak algılanabilen şeylerin temizlenmesi, cerrahi bir ameliyat gibi maddi bir temizlikle mümkün değildir. kötülük gibi kavramlar, elle tutulan maddi şeyler olsaydı bu mümkün olabilirdi.2 manevi arınma ve temizlik, rivayetlerdeki gibi maddi bir operasyonla değil, manevi yolla3 olmalıdır.4 ruhani olan olaylar, cismani şeylerle temizlenemeyeceği5 için böyle bir olayın vuku mümkün görünmemektedir. ayrıca operasyonun izlerini enes gibi sahabe görüyorsa, onun vücudunu daha rahat gözlemleyen eşleri neden görmemiş ve nakletmemişlerdir? burası da ayrı bir problemdir.6

1- zehebi, i, 49.
2- gazali, 74.
3- said ramazan el-buti, fıkhu's-sire, çev. heyet, 1987, 63.
4- sarıçam, 64.
5- şibli, ii, 469.
6- erul, 40.

--- iktibas ---

göğsün yarılması manasına gelen arapça bir ifadedir. rasulullah (sav) göğsünün yarıldığını ifade etmek için kullanılır. rasulullah (sav) göğsünün yarıldığını ve kalbinin yıkandığını kendisi ifade etmektedir. sahih-i müslim'in iman bahsinde 261,263,264 nolu hadislerde kendi ifadesiyle bahseder. yine 261 nolu hadiste, enes (ra), rasulullah (sav)'in göğsündeki dikiş izini gördüğünü ifade eder. sözü geçen hadislerden 264 nolu hadis, buharide de geçmektedir.


müslim'in 264 nolu hadisi,

--- iktibas ---

ben kâ­be’nin ha­tîm kıs­mın­da ya­tı­yor­dum. uy­ku ile uya­nık­lık ara­sın­da ba­na bi­ri gel­di, şu­ra­dan şu­ra­ya ka­dar (göğ­sü­mü) yar­dı. (bu sö­zü­nü söy­ler­ken bo­ğaz çu­ku­run­dan kıl bi­ten ye­re ka­dar olan kıs­mı gös­te­ri­yor­du.) kal­bi­mi çı­kar­dı. son­ra ba­na, içe­ri­si îman ve hik­met­le do­lu, al­tın­dan bir kab ge­ti­ril­di. kal­bim (çı­ka­rı­lıp su ve zem­zem ile) yı­kan­dı. son­ra içe­ri­si îman ve hik­met­le dol­du­ru­lup tek­rar ye­ri­ne kon­du…” (bu­hâ­rî, bed’ü’l-halk 6, en­bi­yâ 22, 43; müs­lim, îman 264)

--- iktibas ---

hadisin üç noktadan sonraki kısmı miracı israyı ve miracı anlatır.

peygamberin beşeri özelliğini alıp onu insanlıktan çıkarıp yüceltenlerin, dolayısıyla insanlığa örnekliğini bitirenlerin bolca kullandığı rivayet.

rivayetin açık kalp ameliyatı gibi anlatılması gerçekten çok hazin. bu rivayetin gerçekleştiğine inanmak da öyle...

inşirah suresindeki göğsünü açıp genişletmedik mi ifadesi için tefsirlere ve ayrıca hz. musa'nın firavuna gönderilme görevini aldığında ettiği duaya bakılabilir.

de ki: “ben de ancak sizin gibi bir insanım. fakat bana ilâhınızın yalnızca bir tek ilâh olduğu vahyediliyor. (*)

de ki: ben, yalnızca sizin gibi bir beşerim. (şu var ki) bana, i̇lah'ınızın, sadece bir i̇lah olduğu vahyolunuyor. artık her kim rabbine kavuşmayı umuyorsa, iyi iş yapsın ve rabbine ibadette hiçbir şeyi ortak koşmasın. (*)

peygamber efendimiz'in (ص) miraç'ta allahu teala ile birebir görüşebilmesi için gerçekleşen hadise. musa (as) allahu teala'nın 70 perde ardından zerre nurunu bir dağda görünce bayılmıştı. peygamber efendimiz(ص) ise şakk-ı sadrlar sayesinde bir anda miraca çıkarıldı.

peygamber(s.a.v.)'in cebrail tarafından göğsünün açılıp temizlenmesi, zemzemle yıkanması olarak rivayet edilen olay. iki kere vuku bulduğu söylenir, biri peygamber efendimiz(s.a.v.) bebek iken; diğeri miraç hadisesinde.
birincisinde cebrail'in peygamber(s.a.v.)'in göğsünü yarıp kalbinden küçük bir siyah parçayı aldığı, bunu atıp kalbi zemzemle yıkayarak göğsününü kapattığı ve "senin vücudunda şeytanın nasîbi bu idi. çıkarıp attık. ey allahü teâlânın habîbi, seni vesveseden ve şeytanın hîlesinden emin ettik." dediği rivayet ediliyor.
miraç'tan önce yaşanmış olanla ilgili olarak da "cebrâil gelip göğsümü yardı. zemzem suyu ile yıkadıktan sonra, içi hikmet ve îmân dolu altın bir tas getirip göğsüme boşalttı, sonra kapattı." şeklinde bir hadis mevcut buhari ve müslim'de.

inşirah suresi, 1. ayetin de bu olayla ilgili olduğu düşünülmekte.

--- iktibas ---

biz senin göğsünü açıp genişletmedik mi?

--- iktibas ---