hadis-i şerif

hadisleri alimlerin derecelendirmeleri farklıdır. hadis alimi ve fıkıh alimi hadisleri farklı derecelendirir. kaldı ki hadis alimleri içerisinde de hadis derecelendirmeleri farklılık arz eder. genelde hadisler dört ana başlık altında toplanır:
1-(bkz:sahih hadis)
2-(bkz:hasen hadis)
3-(bkz:zayıf hadis)
4-(bkz:mevzu hadis)

(vurgula: bunun haricinde konu başlıklarına görede hadisler vardır):
1- (bkz:ahkam hadisler)
2- (bkz:kudsi hadisler)
3- (bkz:fiten hadisler)

(vurgula: hadisle ilgili diğer konular):
(bkz:hadis tarihi)
(bkz:hadis usulü)
(bkz:sünnet)
(bkz:sünnetin bağlayıcılığı)
(bkz:mütevatir hadis)
(bkz:kırk hadis)

"allah'ım! ayakta iken beni i̇slâm ile koru, otururken beni i̇slâm ile koru, uyurken beni i̇slâm ile koru, hakkımda hiçbir düşman ve hasetçinin isteğini yerine getirme. perçeminden tuttuğun şeylerin şerrinden sana sığınırım. her türlü hayrı senden isterim ki bütün hayırlar senin elindedir."
(i̇bn hıbban, "ed'ıye", no: 934)

"iyiliği emir kötülüğü nehiy dışında ki söyledikleriniz aleyhinizedir." hadis-i şerif

nisa-59 “i̇htilaflı bir işin hükmünü allah’tan (kur’andan) ve resulünden (sünnetten) anlayın!”nisa-80 “kim peygambere itaat ederse allah’a itaat etmiş olur.”haşr-7 “peygamber size ne verdiyse onu alın, size neyi yasakladıysa ondan da sakının.”nisa-113 “allah sana kitab’ı ve hikmeti indirmiş ve sana bilmediğini öğretmiştir.”nahl-64 “i̇htilaflı şeyleri insanlara açıklayasın ve iman eden bir kavme de hidayet ve rahmet olsun diye bu kitabı sana indirdik.”nisa-65 “aralarındaki anlaşmazlıkta seni hakem tayin edip, verdiğin hükmü tereddütsüz kabullenmedikçe, iman etmiş olmazlar.”ahzab-36 “allah ve resulü, bir işte hüküm verince, artık inanmış kadın ve erkeğe, o işi kendi isteğine göre, tercih, seçme hakkı kalmaz.”araf-157 “o peygamber, güzel şeyleri helal, çirkin şeyleri haram kılar.”tevbe-29 kendilerine kitap verilenlerden, allah’a ve ahiret gününe inanmayan, allah’ın ve resulünün haram ettiği şeyi haram tanımayan ve hak dini (i̇slamiyet’i) din edinmeyen kimselerle; zelil bir halde kendi elleriyle (boyun eğerek) cizye verinceye kadar savaşın.araf-158 “allah’a ve ümmi nebi olan resulüne iman edin!”enfal-20 “allah’a ve resulüne itaat edin!”ahzab-21 “resulullahta sizin için (uyulması gereken) güzel örnekler vardır.”feth-13 “allah’a ve resulüne inanmayan (kâfir olur) kâfirler için de çılgın bir ateş hazırladık.”bekara-269 allah, dilediğine hikmeti verir. hikmet verilene de, çok hayır verilmiştir.bekara-151 “size kitabı, hikmeti getiren ve bilmediklerinizi öğreten bir resul gönderdik.”

rasulullah (sav)'in sözleri.

onun sözlerine ihtiyaç olup olmadığına dair bir görüş sıklıkla dillendirilir. kuraniyyun bu fikri toplumdaki en alt bireye kadar anlatma derdinde. rasulullah'ın hadisleri için sıklıkla necm suresi 3. ayet delil olarak kullanılır.


-- iktibas --

o, nefis arzusu ile konuşmaz.

-- iktibas --

bu ayet delil olabileceği gibi nisa 113. ayet daha açık bir delildir.


-- iktibas --

eğer sana allah'ın bol nimeti ve rahmeti olmasaydı, onlardan bir takımı seni sapıtmaya çalışırdı. halbuki onlar kendilerinden başkasını saptıramazlar, sana da bir zarar vermezler. allah sana kitap ve hikmet indirmiş, sana bilmediğini öğretmiştir. allah'ın sana olan nimeti ne büyüktür.

-- iktibas --

ayette bahsedilen kitap kur'an-ı kerim'dir. hikmet ise rasulullah (sav)'in hal ve sözleriyle bizlere anlattıklarıdır. bildiğimiz gibi hadisler rasulullah (sav)'in sözleri, sünnet ise davranışlarıdır. dolayısıyla ne gerek var sorusuna cevap, nisa 113. ayettir. kitabın yanında indirilen hikmettir. bu hikmet hem hadis ilmiyle hem de sahih icra edilen tasavvufla aktarılmaktadır.

ayrıca ahzab suresi 36. ayet açık bir şekilde ihtarda bulunur.


-- iktibas --

allah ve resûlü bir iş hakkında hüküm verdikleri zaman, hiçbir mü’min erkek ve hiçbir mü’min kadın için kendi işleri konusunda tercih kullanma hakları yoktur. kim allah’a ve resûlüne karşı gelirse, şüphesiz ki o apaçık bir şekilde sapmıştır.

-- iktibas --


bugün 5 vakit namazı mevcut düzende kılmamızın en büyük sebebi hadislerdir. aksi takdirde namaz ibadeti unutulabilirdi. bunun geleneksel olarak devam ettirileceğini iddia eden kuraniyyun takımı var. geleneksel olarak nasıl devam ettirilecekti? tabi ki zamanla tahrif olacaktı. hatta unutulacaktı. bugün hadislerin büyük bir kısmı hayatımıza tatbik edilemiyor olabilir. hakeza kur'an'ı da tatbik edemiyoruz. hadislere ne gerek var gözüyle bakıldığı takdirde, bir başka gün de kur'an'a ne gerek gözüyle bakılır.

ilk olarak ona bir hadis usülü kitabı ver,sonra evet kur'an bazı konuları eksik bırakmıştır ve bu yüzden hadislere ihtiyacımız vardır.çelişkili olduğunu düşündüğü hadislerin esbabül vurüd dediğimiz oluş gayelerine baksın ki yani bu da çelişkili olmadığını ortaya çıkaracaktır.yine tabi ki de en sahih zannetttiğimiz kaynakların içinde bile uydurma hadisler vardır ama bazı hadisler uydurma diye tüm hadisler reddedilemez.yapılması gereken iyi araştırmak.

peygamberimiz "size iki tane emanet bırakıyorum biri kur'andır diğeri ise sünnetimdir." buyurmaktadır.bu durumda herkes kafasına göre bu vardır bu yoktur diyemez,önce kişinin hadis kültürü edinmesi gerekir.diyanetin hadislerle islam eseri bu konuda iyi bir delil olabilir.

hangisinin yalan hangisinin gerçek olduğunu anlayabilmek için ciltlerce kitap yalayıp yutmuş olmak, ravi nedir sened nedir, zincir nedir, cerh nedir tadil nedir, garib nedir ve daha bir sürü şey bilmek gerektiği için, hiçbirini bilmezken, sahihliği üzerine yorum yapmanın haddimiz olmadığı, tüm bunları hıfzetmiş takva sahibi büyük imamların yönlendirmeleriyle, anlatımlarıyla sahih denilen kitaplardan okuyup öğrenmeye yaşamaya çalıştığımız mübarek sözler.

aslından okunması gerekendir. kuran gibi aslından okunur. insanı kendisinden dinlemek gibi, sözü söyleyeninden, söyleyenin lisanıyla görmek okumak duymak lazımdır.

rasulullah sallallahualeyhivesellem buyurdular ki:

"allah (c.c), bir kulunun hayrını (iyiliğini) isterse, ona kendi içinden bir nasihatçi nasip eder. böylece ona iyilikleri emreder ve onu haramlardan da sakındırır.”

[aclunî, keşfu'l-hafa 1/ 78]