kelime – dertli sözlük
allah'ın hitap ettiği her şeyin adı...

kur'ân'ı kerim'de "kelime" çoğu yerde "cümle" manasına gelir. (aslında biz aşinayız buna, kelime-i şehadet diyoruz ya hani, şehadet cümlesi yani..)

detaylı yazmak isterdim lakin söz uzar, ben birkaç örnek vereceğim meselenin iyice tahlil edilmesi gerektiğine dair.

i̇lgili ayetler:

bakara 37: derken, âdem (vahy yoluyla) rabbinden birtakım kelimeler aldı, (onlarla amel edip rabb'ine yalvardı. o da) bunun üzerine tövbesini kabul etti. şüphesiz o, tövbeleri çok kabul edendir, çok bağışlayandır.

bakara 124: bir zamanlar rabbi i̇brahim'i bir takım kelimelerle sınamış, onları tam olarak yerine getirince: ben seni insanlara önder yapacağım, demişti. "soyumdan da (önderler yap, yâ rabbi!)" dedi. allah: ahdim zalimlere ermez (onlar için söz vermem) buyurdu.

al-i i̇mran 45: hani melekler şöyle demişti: ''ey meryem! allah, seni kendi tarafından bir kelime ile müjdeliyor ki, adı meryem oğlu i̇sa mesih'tir. dünyada da, ahirette de itibarlı ve allah'a çok yakın olanlardandır.''

lokman 27: eğer yeryüzündeki ağaçlar kalem, deniz de mürekkep olsa, arkasından yedi deniz daha ona katılsa, allah'ın (kelimeleri) sözleri (yazmakla) yine de tükenmez. şüphesiz allah mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir.
aşırı türkçü bir türk dili hocanız varsa kelime diyemezseniz sizi her seferinde "kelime değil sözcük" diye düzeltir. (*) (*)
bir kültürü, hayata bakış açısını, yaşayış tarzını taşıyan mana kalıplarıdır. kelimeler başka bir dilde yerine kullanılan kelimeyi karşılayamaz.

misal gelmek fiili ingilizce come diye çevilir. fakat birbiriyle alakasız manaları ifade edebilirler. "aklıma geldi." söz grubunu "come to my reason" diye çevrilse oldukça gülünç olacaktır. nihad sami banarli türkçenin sırları kitabında düşmek kelimesin 100 küsür anlam ifade ettiğinden bahseder. herhangi bir dil kaçını olduğu gibi karşılayabilir ? islam kültüründen bihaber yetişmiş bir yabancı isterse 10 dil bilsin müslüman birinin başına bir iş geldiğinde "aman ölümlü dünya hepimiz toprak olacağız" cümlesini anlamakta epey güçlük çekecektir. dünyanın ölümlü olması, insanın toprak olmasını ifade ediliş itibariyle anlamsız bulacaktır.

her milletin bir şahs-manevisi vardır. kelimeler onun iç dünyasının kalıplara dökülmüş halidir. bir milletin kelimelerinden vazgeçmesi ise zaman içinde millet olma özelliğinden vazgeçmesi, kimliksiz, kişiliksiz bireyler yetişmesi anlamına gelir.