ömer hayyam – dertli sözlük
iranlı filozof bir şairdir. bazı rubaileri oldukça güzeldir.ayrıca dünyanın ilk rasathanesini kurmuş, bir de celali takvimini hazırlamıştır.
rubailerinden bir örnek;

"i̇çin temiz olmadıktan sonra ,hacı hoca olmuşsun, kaç para!
hırka, tespih, post, seccade güzel; ama tanrı kanar mı bunlara?"
en sevdiğim;

"bir sır daha var, çözdüklerimizden başka! bir ışık daha var, ışıklardan başka.
hiç bir yaptığınla yetinme, geç öteye: bir şey daha var bütün yapıtlardan başka."
ilk olarak şu mıstalarından tanıdığım zevkine pek hayli düşkün şair:
"camiye gittim, ama allah bilir niye:
ne namaz kilmaya, ne dua etmeye.
eskiden bir kilimi asirmistim camiden:
o eskidi gittim yenisini yürütmeye."
bir elde kadeh, bir elde kur'an,
bir helaldir işimiz, bir haram.
şu yarım yamalak dünyada
ne tam kafiriz, ne tam müslüman!
aslında rubailerinin sayısı 150'yi geçmez ama ünü nedeniyle hayyam'inkilerle karıştırılanların sayısı bini aşar.