osmanlıca – dertli sözlük

osmanlıca

(bkz:ottoman turkish) ingilizce ilahiyatlarda ingilizce işlenen ders. ☺(*) muhtemelen osmanlı imparatorluğu hala hüküm sürse idi bu küreselleşme ile osmanlıca da ingilizce'den nasibini alırdı. nasıl ki farsça ve türkçe arap alfabesi ile yazılıyorsa ingilizce kelimeler de yazılırdı. w x q için mukabil harf arayışı neticesinde kaf-ı ingilizi buldum.q i̇çin biçilmiş kaftan. ☺
bir buçuk ayda öğrendiğim yazı dili. her türkün öğrenmesi gerektiğini düşünüyorum. sonuçta geçmişimizin bir parçası. ayrıca öğrenmekte hiç zor değil, ne de olsa türkçeye çok yakın.
herkesin, en azından eğitimliyim diyenlerin bilmesi/okuması gereken. başka türlü kökümüzle bağımız nasıl canlı kalır?
kendine özgü alfabesi olan bir dildir. tam fars alfabesi değildir. fars alfabesinden farklı olarak farklı birkaç harf vardır.
osmanlıca diye bir dil vardır. sıfat ve tamlamaları ile kendine özgü bir dil yapısı sergilemektedir. içinde türkçe kelimeden çok farsça ve arapça kelime bulundurmaktadır. alfabesi bile kendine özgüdür.
bu hakaret yada dışlama manasında düşünülmemelidir. cümle ve kelime yapısı ve edebiyata uygunluğu nedeniyle dünyanın en gelişmiş dilleri sınıflamasında ilk sıralarda yer alır.
osmanlıca diye bir dil yoktur. türkçe dil yapısı (fiiller, çekimler, ekler...) üzerine bolca arapça ve kısmen farsça biraz da fransızca ile desteklenmiş karışık bir dil vardır. fakat dilin temeli türkçe olduğu için bu karışık dil osmanlı türkçesi olarak adlandırılabilir.

(bkz:osmanlı türkçesi)
bi "vav" harfi var, her derde deva. yarım düzine okunuşuyla her kelimeye maymuncuk gibi uydurabilirsiniz.
üniversitelerin resmi prosedüründe "osmanlı türkçesi" olarak geçmektedir.
oğuz boylarının konuşma diline dayanır ve zaman içinde "eski osmanlıca, batı türkçesi, türkiye türkçesi, eski anadolu türkçesi" gibi isimler alır.
anadolu selçuklulularının son dönemleri ve osmanlı devletinin kuruluş zamanlamasını içine alan bir akış ile girmiştir dilimize.
yani 15. yy ile 20. yy arasındadır. (20. yy içinde ve sonrasında yine kullanılmaktaydı ama günlük dil ve devlet yazışmalarında tercih edilme oranı düşmüştü.)
28 harfli arap alfabesine farsçadan 3 harf daha eklenerek 31 harflik osmanlı türkçesi alfabesi oluşturulmuştur.

osmanlı türkçesinin kullanım alanlarına göre çeşitliliği vardır bunlar ;

nesih : genellikle kur'an-ı kerîm'in çoğaltılmasında kullanılmış, oldukça açık seçik ve yardımcı işaretlerden yararlanılan bir yazı şeklidir. 17. yüzyıla kadan kullanılmıştır. temsilcileri şeyh hamdullah ve hafız osman'dır.
sülüs : nezihe çok benzer ama harfleri ona göre oldukça büyük ve kalındır. temsilcileri nesih ile aynıdır. daha çok levha ve kitap kapaklarında kullanılmıştır.
talik : harfleri eğiktir ve harf kuyrukları uzun tutulur.yesaî-zade tarafından farsçadan alınarak geliştirilmiş bir tekniktir. iranlılar türk talik tekniğine "nestalik" adını vermişlerdir. kitap yazmakta kullanılırdı ve harekesizdir.
rık'a : osmanlıca metin arşivinde en çok rastlayacağınız yazı tekniğidir çünkü halk arasında günlük iletişim ve yazışmalarda kullanılan bir dildir.
çünkü çabuk yazmaya elverişlidir.
en güzel örneklerini ali paşa ve fuat paşadan görebilirsiniz. ayrıca i̇zzet efendi onların tekniğini daha da geliştirilerek güzelleştirmiştir.

tarihi veri dışında kişisel görüşüm ; oldukça zor kavranan bir okuma ve yazma tekniği var çünkü bizim alıştığımız latince harfleri özellikle ünlü harfferini tam olarak karşılamıyor ve düz mantık söz konusu.latin harflerinde varolan 8 adet ünlü harfe karşılık osmanlı türkçesinde 4 harf vardır. tecvid eğitiminiz varsa harfleri daha kolay telafuz edebilirsiniz. (*)

(*)
türkçe ile neyi kastettiğimizi doğru sorgularsak ve osmanlı türkçesinin içinde arapça ve farsça var demez isek daha uygun olur. diğer husus ise şudur ki; arapça ve farsçadan geçmiş kelimeler vardır bir dilin diğer bir dilin içine girmesi diye bir durum söz konusu olamaz. osmanlıca demek bu dili ötekileştirmektir. bu farklı bir dil değildir sadece alfabesi farklıdır. aynı dili konuşuyoruz yıllardır.