düşünüyorum o halde varım – dertli sözlük
düşünüyorsam zaten insanım, insanda var olduğuna göre zaten olan bir şeyi tekrar söylemek bu olsa gerek
ancak düşünüyor olmanın insanın varlığını anlamlandırdığını ifade eden bir ata nın sözü.
düşünüyorum o halde varım, varlığımdan haberdarım demek, yani düşünmek varlığını, var olduğunu bilmek demek. mesela tavuk vs. de var ama varlığından haberdar mı, değil, niye? çünkü düşünemiyor, düşünebilse var olduğunu bilecek.işin özü şu sadece insan düşünebilir, "varım" diyebilir.bu önermeden yola çıkarsak tavuk da düşünebilse insan olur, öyle bir şeyler işte.
düzeltilmesi gereken saçma düşünce. düşünmek varlık ispatı değildir. düşünmeyen canlı ve cansız herşey varlıktır, vardır. "düşünüyorum o halde sorumluyum." kime karşı? "bize düşünme yetisini veren yüce yaratıcıya karşı." diye düzeltilmesi gerekir. düşünmek, sorumluluğun ispatıdır. eşref-i mahluk olmanın ispatıdır. "akletmez misiniz?" hitabına muhatap olmaktır. bu yüzden düşünmek, varlığın değil, düşünüp hakikatleri bulmanın, allah'a karşı sorumluluğun ispatıdır.